Ετήσια έρευνα για το Εισόδημα & τις Δαπάνες Νοικοκυριών 2022
Τετάρτη, 22 Φεβρουαρίου 2023
Η ετήσια έρευνα του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ για το εισόδημα και τις δαπάνες διαβίωσης των νοικοκυριών (11η κατά σειρά) το 2022 διεξήχθη υπό τις συνθήκες που έχει διαμορφώσει η πολύμηνη κρίση ακρίβειας.
Οι ανατιμήσεις κυρίως στην ενέργεια που ξεκίνησαν από τα μέσα του 2021 και αυξήθηκαν εκθετικά το 2022 λόγω και των δυσμενών γεωπολιτικών εξελίξεων διαχύθηκαν σε όλο σχεδόν το εύρος της οικονομίας προκαλώντας ιδιαίτερα υψηλό πληθωρισμό.
Όπως προκύπτει από την έρευνα του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ η οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών επιδεινώθηκε σημαντικά το 2022, ενώ οι προσδοκίες για το μέλλον σημειώνουν αρνητικό πρόσημο.
Εκτός από τις χαμηλές προσδοκίες που δημιουργεί η πληθωριστική κρίση, δύο είναι οι βασικές αρνητικές επιπτώσεις των ανατιμήσεων στα νοικοκυριά με βάση τα ευρήματα της έρευνας του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ.
Η πρώτη εντοπίζεται στη διεύρυνση των εισοδηματικών ανισοτήτων μεταξύ των νοικοκυριών με χαμηλά και μεσαία εισοδήματα, και των νοικοκυριών με υψηλά εισοδήματα. Η δεύτερη σχετίζεται με την επιδείνωση που παρουσιάζουν τα ευρήματα της έρευνας αναφορικά με την μηνιαία επάρκεια του εισοδήματος των νοικοκυριών.
Η ετήσια έρευνα που παρουσιάζεται διεξάγεται από το Ινστιτούτο Μικρών Επιχειρήσεων της ΓΣΕΒΕΕ από τον Δεκέμβριο του 2011. Οι τηλεφωνικές συνεντεύξεις της έρευνας πραγματοποιηθήκαν από την εταιρεία MARC ΑΕ σε δείγμα 814 αντιπροσωπευτικά επιλεγμένων νοικοκυριών από όλη την Ελλάδα μεταξύ 9 και 29 Δεκεμβρίου 2022. Στόχος της έρευνας ήταν η καταγραφή των επιπτώσεων του πληθωρισμού στο εισόδημα, στις δαπάνες και στην καταναλωτική συμπεριφορά των νοικοκυριών, καθώς και η αποτύπωση της στάσης σχετικά με την ποιότητα διαβίωσης και τις οικονομικές υποχρεώσεις. Τα ευρήματα αυτής της έρευνας μπορούν να συγκριθούν με τα αντίστοιχα των προηγούμενων ερευνών.
Σχετικά Αρχεία
ΘΕΜΑΤΙΚΟ ΠΕΔΙΟ
Παρακολούθηση οικονομικού περιβάλλοντοςΕνδυνάμωση της ΓΣΕΒΕΕ & των μελών της
ΕΤΙΚΕΤΕΣ
ΕισόδημαΕτήσια έκθεση ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕΝοικοκυριά
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΑΝΑΦΟΡΑ
ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ, (2023), Ετήσια έρευνα ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ «ΕΙΣΟΔΗΜΑ - ΔΑΠΑΝΕΣ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΩΝ», Έρευνες οικονομικού κλίματος ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ 2022, Αθήνα: ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ, σσ. 32 (Νο. 11)
Βασικό συμπέρασμα
Η ακρίβεια οδήγησε σε διεύρυνση των εισοδηματικών ανισοτήτων επιδεινώνοντας την οικονομική κατάσταση των χαμηλών όσο και τα μεσαίων εισοδηματικά νοικοκυριών
Κύρια ευρήματα
Το 30,1% των νοικοκυριών με εισόδημα έως 30.000 € δήλωσε πως το εισόδημά του μειώθηκε το 2022, έναντι 11% που δήλωσε ότι αυξήθηκε. Στον αντίποδα, το 22,7% των νοικοκυριών με εισόδημα άνω των 30.000 € δήλωσε πως το εισόδημα του αυξήθηκε, έναντι 16,7% που δήλωσε πως το εισόδημά του μειώθηκε.
Πάνω από 1 στα 2 νοικοκυριά (52,4%) δήλωσαν ότι το μηνιαίο εισόδημά τους επαρκεί για 18 ημέρες (μεσοσταθμικά).
Οι αυξήσεις των τιμών τόσο της ηλεκτρικής ενέργειας, όσο και των ειδών διατροφής αποτελούν για σχεδόν 6 στα 10 νοικοκυριά τις κατηγορίες που έχουν τη μεγαλύτερη αρνητική επίδραση στο εισόδημά τους.
Η απασχόληση στον χώρο της κοινωνικής οικονομίας: τάσεις και προοπτικές
Υπό τις παρούσες συνθήκες, η απασχόληση υφίσταται πολλαπλά πλήγματα μέσα από την συνεχώς αυξανόμενη ανεργία, την υποαπασχόληση, τη μείωση των μισθολογικών απολαβών, την άμβλυνση της θεσμικής προστασίας των εργαζομένων, αλλά και τη γενικότερη ελαστικοποίηση των συνθηκών εργασίας. Τα προβλήματα αυτά, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, τέμνουν οριζόντια την οικονομία και τους επιμέρους τομείς της, οι οποίοι επιχειρούν να δώσουν τις δικές τους απαντήσεις στο παραπάνω φαινόμενο. Παράλληλα, όμως, η απασχόληση υφίσταται σημαντικές μεταβολές μέσα από την υφιστάμενη συγκυρία των διευρυμένων οικονομικών και κοινωνικών ανισοτήτων, της χρήσης νέων τεχνολογιών, της κλιματικής αλλαγής και της αμφισβήτησης του κυρίαρχου καταναλωτικού και επιχειρηματικού μοντέλου, διαμορφώνοντας στον ορίζοντα μια ευκαιρία αλλαγής παραδείγματος.
Υπό αυτό το πρίσμα, η παρούσα μελέτη διερευνά τις λύσεις που δύναται να δώσει ο τομέας της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας («ΚΑΟ») στα κρίσιμα ζητήματα απασχόλησης και ειδικότερα στο αν και κατά πόσο μπορεί να συμβάλλει, μεταξύ άλλων, στα παρακάτω: α) στη δημιουργία και τη διατήρηση θέσεων εργασίας, καθώς και στην οργάνωση της απασχόλησης, β) στην ποιότητα εργασίας, γ) στην κοινωνική ένταξη ατόμων που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες μέσω της απασχόλησης.
Παρασκευή 17 Φεβρουαρίου 2023, ώρα 12:30΄.
Μια δεύτερη ζωή για την Μεγαλόπολη. Προτάσεις για τον οικονομικό μετασχηματισμό και την βιώσιμη ανάπτυξη την επόμενη μέρα της απολιγνιτοποίησης
Δευτέρα, 13 Φεβρουαρίου 2023
Στο Ερευνητικό κείμενο εξετάζεται η οικονομία της Μεγαλόπολης και της Περιφερειακής Ενότητας Αρκαδίας υπό το πρίσμα της λιγνιτικής παραγωγής και των κοινωνικών και οικονομικών επιπτώσεων της υπό εξέλιξη απολιγνιτοποίησης. Αναλύονται και εξετάζονται κριτικά οι προβλέψεις του Σχεδίου Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, που ως επίκεντρο έχουν την υλοποίηση εμβληματικών επενδύσεων.
Το Ερευνητικό κείμενο παρουσιάζει μια σειρά προτάσεις για την οικονομική αναγέννηση της περιοχής μετά τον πλήρη τερματισμό της λιγνιτικής παραγωγής. Οι προτάσεις, που κατά ένα μέρος είναι αποτέλεσμα συζητήσεων με εκπροσώπους της τοπικής κοινωνίας, αναφέρονται στην οικονομία, στο ανθρώπινο δυναμικό, τις υποδομές και τη ενέργεια. Τονίζεται δε ότι για την ευόδωση οποιουδήποτε σχεδίου μετάβασης αναντικατάστατη προϋπόθεση είναι η συναίνεση των τοπικών κοινωνιών.
Η σκοπιμότητα για την υλοποίηση της παρούσας έρευνας εκ μέρους του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕ σχετίζεται με την πολύπλευρη σημασία της ενεργειακής μετάβασης τόσο για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις της περιοχής όσο κι ευρύτερα για την ελληνική οικονομία.
Το παρόν ερευνητικό κείμενο εκπονήθηκε στο πλαίσιο του Υποέργου 1: "Μηχανισμός μελέτης και ανάλυσης οικονομικού περιβάλλοντος λειτουργίας μικρομεσαίων επιχειρήσεων" της Πράξης "Παρεμβάσεις της ΓΣΕΒΕΕ για τη συστηματική παρακολούθηση και πρόγνωση αλλαγών του παραγωγικού και επιχειρηματικού περιβάλλοντος των μικρομεσαίων επιχειρήσεων" με κωδικό ΟΠΣ 5003864, του Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία (ΕΠΑΝΕΚ)
Συγγραφεας/Συντακτης
Βατικιώτης ΛεωνίδαςΘεματικο πεδιο
Παρακολούθηση οικονομικού περιβάλλοντος
ΕΤΙΚΕΤΕΣ
Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ) Κλιματική αλλαγή Περιβάλλον Κυκλική οικονομία Βιώσιμη ανάπτυξη
Βιβλιογραφικη Αναφορα
Βατικιώτης, Λ. (2022), «Μια δεύτερη ζωή για την Μεγαλόπολη. Προτάσεις για τον οικονομικό μετασχηματισμό και την βιώσιμη ανάπτυξη την επόμενη μέρα της απολιγνιτοποίησης», Ερευνητικά Κείμενα ΙΜ ΓΣΕΒΕΕ 28, Αθήνα: ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ, σσ. 64.
Πλαισιο Χρηματοδοτησησ
Ε.Π. «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα & Καινοτομία», ΕΣΠΑ 2014-2020
Εργο
Έρευνα ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ στις επιχειρήσεις του κλάδου της εστίασης

Σοβαρές οι επιπτώσεις της υγειονομικής και ενεργειακής κρίσης στις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις εστίασης. Σε παγίδα χρέους η πλειονότητα των επιχειρήσεων του κλάδου
Ο κλάδος της εστίασης συγκαταλέγεται μεταξύ εκείνων που επλήγησαν δυσανάλογα από τις επιπτώσεις της υγειονομικής κρίσης. Από τη μια μεριά, κατά τη διάρκεια της πανδημίας Covid-19 οι επιχειρήσεις του κλάδου τελούσαν υπό καθεστώς αναστολής της λειτουργίας τους για τουλάχιστον 9 μήνες ενώ ακόμη και κατά τα διαστήματα που είχε αρθεί το καθεστώς αναστολής λειτουργούσαν με προϋποθέσεις οι οποίες περιόριζαν σημαντικά τη δραστηριότητα τους. Από την άλλη μεριά, για την αντιμετώπιση των δυσμενών συνεπειών της πανδημίας η κυβέρνηση έλαβε σειρά υποστηρικτικών μέτρων, τα οποία, όπως και στα περισσότερα κράτη της Ε.Ε., αποσκοπούσαν να κρατήσουν τις επιχειρήσεις «ζωντανές». Ήταν, δηλαδή, μέτρα επιβίωσης που βασίστηκαν στην προσδοκία της δυναμικής ανάκαμψης όταν οι οικονομίες θα επέστρεφαν σε συνθήκες κανονικότητας. Η εμφάνιση του πληθωρισμού, που από τα μέσα του 2021 και μετά καλπάζει – κυρίως λόγω της υπέρμετρης αύξησης των διεθνών τιμών ενέργειας και της διατάραξης των εφοδιαστικών αλυσίδων κατά τη διάρκεια της πανδημίας- εντάθηκε περαιτέρω λόγω των δυσμενών γεωπολιτικών εξελίξεων εξουδετερώνοντας την προοπτική μίας δυναμικής ανάκαμψης. Επιπλέον, το κόστος λειτουργίας των επιχειρήσεων αυξήθηκε σημαντικά, ενώ όπως είναι επόμενο ο υψηλός πληθωρισμός απομείωσε τα πραγματικά εισοδήματα και κατ’ επέκταση την αγοραστική δύναμη των καταναλωτών. Μέσα σε αυτό το δυσμενές περιβάλλον τα προβλήματα που είχαν συσσωρεύσει οι επιχειρήσεις εστίασης κατά τη διάρκεια της υγειονομικής κρίσης φαίνεται ότι εντάθηκαν, με κυριότερο εκείνο της εξυπηρέτησης των υποχρεώσεων τους. Αυτό προκύπτει μετά από έρευνα που διεξήχθη από το ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ σε 206 μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις εστίασης και καταδεικνύει πως τα δύσκολα για το κλάδο είναι μπροστά, παρά το γεγονός πως η καλή τουριστική περίοδος θα επιτρέψει την αναπλήρωση των απωλειών σε όσες επιχειρήσεις επωφελούνται από τον τουρισμό.
-
Τα κυριότερα ευρήματα της έρευνας είναι τα ακόλουθα:
- Περισσότερες από 6 στις 10 επιχειρήσεις του δείγματος έκλεισαν το 2021 με ζημιές.
- Ο αριθμός των πελατών καθώς και οι ποσότητες των παραγγελιών μειώθηκαν το πρώτο εξάμηνο του 2022 για το 52,9% και το 63,7% των επιχειρήσεων του δείγματος αντίστοιχα σε σχέση με το προηγούμενο εξάμηνο.
- Το κόστος λειτουργίας των επιχειρήσεων εστίασης του δείγματος αυξήθηκε μεσοσταθμικά τους τελευταίους 12 μήνες κατά 41,7%, λόγω της αύξησης των σημαντικότερων από τα επιμέρους κόστη τους (ενέργειας, προμήθειας πρώτων υλών/εμπορευμάτων, καύσιμων, εργασίας, ενοικίου). Ειδικότερα, τους τελευταίους 12 μήνες αυξήθηκε μεσοσταθμικά :
- το κόστος ενέργειας κατά 87,2%,
- το κόστος προμήθειας πρώτων υλών και εμπορευμάτων κατά 37,9%,
- το κόστος καυσίμων κατά 50,8%,
- το κόστος εργασίας κατά 15%,
- το κόστος ενοικίου κατά 6,8%.
- Περισσότερες από 8 στις 10 επιχειρήσεις του δείγματος αύξησαν τις τιμές τους κατά τους τελευταίους 12 μήνες.
- Μεσοσταθμικά η αύξηση των τιμών πώλησης αγαθών/υπηρεσιών ανήλθε στο 10,7%.
- Περισσότερες από 1 στις 2 επιχειρήσεις του δείγματος αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα ρευστότητας. Συγκεκριμένα περισσότερες από 4 στις 10 επιχειρήσεις δήλωσαν ότι δεν έχουν καθόλου ταμειακά διαθέσιμα, ενώ περισσότερες από 1 στις 10 επιχειρήσεις δήλωσαν πως τα ταμειακά τους διαθέσιμα επαρκούν για λιγότερο από 1 μήνα.
- Το αυξημένο κόστος λειτουργίας, η έλλειψη ρευστότητας και η μείωση της ζήτησης φαίνεται ότι έχουν οδηγήσει την συντριπτική πλειονότητα των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων του κλάδου της εστίασης σε αδυναμία εξυπηρέτησης των υποχρεώσεων τους.
- Σχεδόν 8 στις 10 επιχειρήσεις του δείγματος έχουν καθυστερημένες οφειλές προς το Δημόσιο ή σε ιδιώτες. Για το 83,2% των επιχειρήσεων αυτών οι οφειλές δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Ειδικότερα από το σύνολο των επιχειρήσεων εστίασης του δείγματος:
- το 46,6% έχει καθυστερημένες οφειλές προς τον πρώην ΟΑΕΕ,
- το 46,6% έχει καθυστερημένες οφειλές σε λογαριασμούς ενέργειας
- το 43,2% έχει καθυστερημένες οφειλές προς το πρώην ΙΚΑ,
- το 35,9% έχει καθυστερημένες οφειλές προς την εφορία,
- το 30,6% έχει καθυστερημένες οφειλές προς προμηθευτές,
- το 22,8% έχει καθυστερημένες οφειλές σε λοιπούς λογαριασμούς (τηλέφωνο, ύδρευση κ.α.),
- το 18,4% έχει καθυστερημένες οφειλές ενοικίου,
- το 16% έχει καθυστερημένες οφειλές προς τις τράπεζες.
- Από την ανάλυση των παραπάνω στοιχείων προέκυψε ότι το μεγαλύτερο μέρος των επιχειρήσεων εστίασης βρίσκεται σε κατάσταση υπερχρέωσης. Συγκεκριμένα, περισσότερες από 1 στις 2 επιχειρήσεις του δείγματος έχουν καθυστερημένες οφειλές σε τουλάχιστον 3 από τις ως άνω κατηγορίες υποχρεώσεων. Επιπλέον, 4 στις 10 επιχειρήσεις του δείγματος έχουν παράλληλα ληξιπρόθεσμες οφειλές τόσο προς την εφορία όσο και προς τα ασφαλιστικά ταμεία.
- Όσον αφορά τις επενδύσεις περισσότερες από 1 στις 2 επιχειρήσεις του δείγματος πραγματοποίησαν κάποιου είδους επένδυση κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Ειδικότερα :
- το 32,4% των επιχειρήσεων του δείγματος πραγματοποίησε επενδύσεις σε μηχανολογικό εξοπλισμό και λοιπά μηχανήματα (π.χ. οχήματα),
- το 35,3% πραγματοποίησε επενδύσεις σε κτιριακές εγκαταστάσεις και λοιπό εξοπλισμό,
- το 33,2% πραγματοποίησε επενδύσεις σε τεχνολογικό εξοπλισμό και ψηφιακές τεχνολογίες (π.χ. λογισμικό, ψηφιακές συσκευές και εφαρμογές, σύστημα ψηφιακών παραγγελιών, ψηφιακό μάρκετινγκ κλπ).
- Ως προς το ύψος των επενδύσεων, για την 1 στις 2 επιχειρήσεις του δείγματος δεν ξεπερνούσαν τα 10.000 €.
- Ως προς τη χρηματοδότηση της επένδυσης, το 65,1% των επιχειρήσεων που πραγματοποίησε επενδύσεις κατά τη διάρκεια της πανδημίας τις χρηματοδότησε με ίδια κεφάλαια, ενώ το 20,8% δήλωσε ότι τις χρηματοδότησε με δανεισμό από φίλους και μέλη της οικογένειας.
- Περίπου 4 στις 10 επιχειρήσεις του δείγματος συμμετέχουν σε κάποια ψηφιακή πλατφόρμα, πχ. E-fοοd,wolt,Box κ.α.. Από αυτές οι μισές επιχειρήσεις (50,1%) δηλώσαν ότι δραστηριοποιήθηκαν πρώτη φορά σε ψηφιακές πλατφόρμες κατά τη διάρκεια της πανδημίας Covid-19.
- Μεταξύ των προβλημάτων που έχει κληροδοτήσει η πανδημική κρίση στον κλάδο της εστίασης είναι και οι κενές θέσεις εργασίας. Περίπου 8 στις 10 επιχειρήσεις εστίασης του δείγματος έχουν κενές θέσεις εργασίας. Κατά μέσο όρο οι επιχειρήσεις του δείγματος έχουν 2 έως 3 κενές θέσεις εργασίας. Από τα στοιχεία φαίνεται πως η πλειονότητα των επιχειρήσεων του δείγματος έχει σοβαρές δυσκολίες να λειτουργήσει στο 100% της παραγωγικής της δυναμικότητας.
Βασικό συμπέρασμα
Σοβαρές οι επιπτώσεις της υγειονομικής και ενεργειακής κρίσης στις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις εστίασης. Σε παγίδα χρέους η πλειονότητα των επιχειρήσεων του κλάδου.
Περισσότερες από 6 στις 10 επιχειρήσεις του δείγματος έκλεισαν το 2021 με ζημιές
Το κόστος λειτουργίας των επιχειρήσεων εστίασης του δείγματος αυξήθηκε μεσοσταθμικά τους τελευταίους 12 μήνες κατά 41,7%
Περισσότερες από 8 στις 10 επιχειρήσεις του δείγματος αύξησαν τις τιμές τους κατά τους τελευταίους 12 μήνες
Τίτλος: «Έρευνα ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ στις επιχειρήσεις του κλάδου της εστίασης»
Τύπος δημοσίευσης: Έρευνα ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ
Χρονολογία δημοσίευσης: Ιούλιος 2022
Συγγραφείς: Αντώνης Αγγελάκης, Γιώργος Θανόπουλος
Βιβλιογραφική αναφορά:
Α. Αγγελάκης, Γ. Θανόπουλος (2022), «Έρευνα ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ στις επιχειρήσεις του κλάδου
της εστίασης», Αθήνα: ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ, σσ. 32
Οι γνώμες και τα επιχειρήματα που διατυπώνονται στο παρόν Ερευνητικό Κείμενο από τους
συντάκτες του δεν εκφράζουν κατ΄ ανάγκη τις επίσημες θέσεις του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ και της
ΓΣΕΒΕΕ.
Το παρόν ερευνητικό κείμενο εκπονήθηκε στο πλαίσιο του Υποέργου 1: “Μηχανισμός μελέτης και ανάλυσης οικονομικού περιβάλλοντος λειτουργίας μικρομεσαίων επιχειρήσεων” της Πράξης “Παρεμβάσεις της ΓΣΕΒΕΕ για τη συστηματική παρακολούθηση και πρόγνωση αλλαγών του παραγωγικού και επιχειρηματικού περιβάλλοντος των μικρομεσαίων επιχειρήσεων” με κωδικό ΟΠΣ 5003864, του Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία (ΕΠΑΝΕΚ)
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΧΕΙΑ
Περισσότερα Άρθρα...
- 21 Ιανουαρίου 2016 Η υγεία είναι δημόσιο αγαθό
- 08 Δεκεμβρίου 2015 Για την απεργία της 12.11.2015
- 24 Ιουλίου 2015 Δελτίο Τύπου για τα μέτρα του μνημονίου
- 26 Ιουνίου 2015 Κοινή συνάντηση ομοσπονδιών Αιτ/νίας & Ναυπακτίας - Δωρίδας
- 27 Ιανουαρίου 2015 Για το αποτέλεσμα των εκλογών